Foto: I Am Not Ana
LJUBLJANA – Denk je zalagasper, dan denk je natuurlijk in eerste instantie aan het Eurovision Songfestival. Zala Kralj en Gašper Šantl vertegenwoordigden Slovenie met het rustige liedje ‘Sebi’ en kwamen in het wit gekleed uiteindelijk op een 15de plek uit, waar een plaats in de top 10 niet eens zo heel erg ver buiten bereik lag. Via deze door onze Duncan Lawrence gewonnen finale klopte het duo Europees op het raam. Nu moet de doorbraak volgen met onder andere een optreden op Eurosonic in Groningen. Het kwik haalt bij lange de tien graden niet op een grijze dag in de Sloveense stad als Zala Kralj en Gašper Šantl op de binnenplaats van het plaatselijke kasteel dat zo prachtig boven de stad uittoornt het uitpuffende Nederlandse bezoek ontvangen dat besloot de heuvel op te lopen. Gauw het grijze weer uit voor een goed gesprek in de warmte. Uiteraard beginnen we bij het Eurovisie Songfestival.
“Nou”, begint Gašper Šantl over het Eurovisie Songfestival, “dat was eigenlijk best grappig. We werden uitgenodigd door het Nationale TV station om deel te nemen aan de nationale selectie en daar hadden we eigenlijk helemaal geen zin in. We hadden het gevoel dat we er helemaal niet tussen hoorden. We zijn echter nogal nieuwsgierig en we hebben uiteindelijk ons laten overhalen omdat we ook wel wisten dat we ons voor de rest van ons leven zouden afvragen wat er gebeurd had kunnen zijn als we het niet hadden geprobeerd. We zijn er dus heen gegaan met vooral het idee om het gewoon eens mee te maken en zagen het als een mooie kans om onze muziek aan een groot publiek te presenteren.” Dat grote publiek werd groter dan verwacht. Zala Kralj haakt in. “Het was zo grappig, uiteindelijk wonnen we de selectie en werden uitverkoren om Slovenie te vertegenwoordigen op Eurovision. Het was een hele ervaring, maar wat een stress, maar ook een hele dierbare gebeurtenis om me te maken. We hebben enorm veel geleerd over de hoe de muziek business werkt, over dergelijke competities en vooral over onzelf en hoe we om moeten gaan met dergelijke spanning.” Er wordt Struklji geserveerd. Typisch Sloveens filodeeg gebak in hartige en zoete varianten. Ondertussen vragen we hoe ze het ervaren hebben om hun muziek in competitieverband te brengen. Šantl vertelt: “We snappen waarom Eurovision een soort van competitie is. Het maakt het voor een TV publiek zoveel spannender om naar te kijken. Voor onszelf zouden we liever zien dat het meer een manier wordt voor landen om te laten zien hoe hun muziekscene er uit ziet en in dit format is dat eigenlijk niet mogelijk. De muziekscene in Ljubljana en zelfs in heel Slovenie heeft zich bijvoorbeeld enorm ontwikkeld. We hebben zoveel goede en verschillende artiesten en deze omgeving zorgt voor veel support voor deze nieuwe acts.” Kralj sluit het onderwerp dan af. “We hebben op het Eurovisie Songfestival eigenlijk nooit het gevoel gehad dat we met andere artiesten in een wedstrijd zaten toen we daar waren, maar sommige artiesten zetten echt alles op alles om te winnen. We kunnen ons eigenlijk niet voorstellen wat voor zenuwentoestand het voor hen moet zijn geweest.”
We zitten dan al bij het voorlopige hoogtepunt van zalagasper, maar gaan terug naar het begin. “Ik leerde op de muziekschool om viool te spelen”, vertelt Zala Kralj. “Op het moment dat ik daarmee klaar was wilde ik een instrument leren, dat ik kon bespelen terwijl ik ook zong. Ik heb mijn moeder’s gitaar geleend en heb wat acoorden geleerd om op Youtube wat liedjes te coveren. Na een poosje was ik zo druk bezig om de liedjes die ik naspeelde te veranderen, dat ze eigenlijk iets heel anders werden. Ik realiseerde me dat ik eigenlijk beter een heel nieuw liedje kon schrijven. Met mijn eerste liedje won ik op school een prijs. De leraar die de school toneel club organiseerde hoorde dat en vroeg me voor hen muziek te schrijven. Dat heb ik twee jaar gedaan. Ondertussen ben ik ook voor mezelf muziek blijven maken en heb een paar covers opgenomen en die zijn ontdekt door Gašper”, wijst de zangeres naast zich naar de mannelijk helft van het duo. “Eigenlijk vind ik nog steeds thuis op mijn kamer voor mezelf muziek maken het leukst. Ik hou van liedjes schrijven en dat opnemen, ik hoef niet zo nodig in de schijnwerpers.” Dan knikt ze op zij ten teken dat Gašper Šantl het stokje mag over nemen. “Ik heb muziek leren produceren door gitaar te spelen en mijn eigen werk op te nemen. Na een paar jaar zo te leren en met andere muzikanten samen te werken, kreeg ik het idee dat ik wel graag in een muziekstudio wilde werken. Op de laatste dag van mijn voortgezet onderwijs ben ik op de fiets gestapt en ben richting Berlijn gaan fietsen. Ik ben in tal van steden gestopt en heb veel emails onderweg verzonden naar studios. In Praag kreeg ik een positief antwoord van de Faust Records Studio. Ik heb daar ontzettend hard gewerkt en werd heel snel ook in het team opgenomen. Na twee jaar in Praag, waarbij ik gewerkt heb aan tal van projecten, zoals Damian Marley’s single ‘Living It Up’ , had ik het gevoel dat ik toe was aan nieuwe ervaringen en mijn eigen muziek wilde maken. Ik ben wederom op de fiets gestapt om Europa rond te fietsen. Met alleen een rugzak heb ik door tien landen gereisd. In Frankrijk kreeg ik het idee voor een lied. Dat werd de eerste zalagasper song genaamd ‘Valovi’. Ik heb eigenlijk altijd geweten dat ik de muziek in wilde. Als kind speelde ik al in bandjes. Ik hoorde het werk van Zala en heb haar gevraagd om mee te werken aan ‘Valovi’. We vonden elkaars werk goed en gelukkig past hoe we over muziek denken en onze sound erg goed bij elkaar en dus besloten we om te blijven samenwerken.”
Over de sound van zalagasper heeft Eurosonic te melden: Zalagasper is een Sloveens electropop-duo dat hun eerlijkheid en fluwelen aanpak inzet om muziek te maken” Dat vraagt toch om een nadere uitleg. Gašper Šantl kijkt nadenkend voor tafel. “De bittere realiteit is dat we geen andere manier weten. We hebben niet de capaciteiten om al bestaande muziek waarvan we houden te kopiëren of te pretenderen dat we dat kunnen. Zelfs al zouden we dat willen. Het luisteren naar andere muziek heeft zeker effect op ons op, maar dan op onbewust niveau, je kunt de details van die muziek terug horen in onze muziek. De stijl waarin we momenteel werken is alleen de manier die ons in staat stelt dingen te zeggen die we voelen op de manier zoals we willen dat het klinkt.” Zala Kralj pakt het op. “In de eerste plaats vinden wij dat je de inspiratie om een liedje te schrijven letterlijk overal kan vinden op deze wereld. We denken na over zaken waar we een bepaald gevoel bij krijgen en ontwikkelen er een concept rondom. Het concept en de betekenis van een lied is het belangrijkste voor ons. Dat concept en het onderwerp is een vaststaand feit als we dan het liedje schrijven. Daarbuiten zijn we niet bang om te veranderen of aan het liedje te sleutelen tot we helemaal klaar zijn. We nemen alles thuis op en produceren het daar ook, dus het is eenvoudig om liedjes gedurende het hele proces aan te passen.” Een ander punt dat opvalt in de wervende tekst van Eurosonic is eerlijkheid. Een nadere uitweiding daarover geeft Gašper Šantl graag. “Wederom, we zouden geen andere manier weten, we zijn niet zo goed in pretenderen. In ons persoonlijke leven proberen we zaken die we tegenkomen op te lossen op het moment dat ze zich voordoen en proberen daarbij zo oprecht mogelijk te zijn. We zijn gewoon er niet goed in om voor anderen onze emoties te verbergen. Daarnaast geloven we dat muziek een soort van therapie kan zijn en een manier om zaken uit te drukken die we op geen enkele andere manier onder woorden zouden kunnen brengen. In dat geval is er zeker geen reden om te pretenderen.”
Van Eurovisie Songfestival naar Eurosonic. Het duo zalagaspar komt direct met een leuk nieuwtje op de proppen. “In januari komt ons album “4” uit met een combinatie van liedjes in het Engels en Sloveens. Wat optreden betreft, eigenlijk hebben we een voorkeur om thuis te schrijven en muziek op te nemen. Het kan erg eng zijn op het podium, vooral het moment dat je voor al die mensen staat en moet beginnen met spelen. Als we daar doorheen zijn en we zien dat mensen reageren en wegdrijven op onze klanken, dan is het ook het totaal waard. Vooral hier in Slovenie, als mensen meezingen en ze onze liedjes haast nog beter kennen als wij zelf. Op Eurosonic zijn we van plan om een tranquile en kalme voorstelling te geven. Je kunt waarschijnlijk tijdens de voorstelling nog wat Sloveense woorden leren. Aan de zakelijke kant; we zijn nog op zoek naar iemand die ons helpt met het boeken van shows buiten Slovenie. We houden er in het algemeen van om mensen te ontmoeten die ons iets kunnen leren en die ons een ander perspectief kunnen geven.” Zalagasper treedt op in Groningen in januari tijdens de Eurosonic week. Exacte datum en plek zijn nog niet bekend.