Loading...
Recensies 2019

Voortreffelijk Stampestuen krijgt dik verdiende staande ovatie

GRONINGEN – Het is geen eenvoudige klus om met liedjes in het Noors een Nederlands publiek voor je te winnen. Het is een enorm compliment aan het vakmanschap van Stampestuen als het dan niet alleen de toeschouwers weten mee te nemen op hun reis, maar dat dit wordt beloond met een staande ovatie. Een dik verdiende staande ovatie, want deze Noorse folk en Americana formatie bracht een fenomenaal mooi concert. Extra compliment, er bleef geen exemplaar van hun album ‘Brev fra Amerika’ over op de merchtafel. Die gingen harder over de toonbank dan warme broodjes op Noorderzon. Dat de bandleden zich vooraf daar toch wel even zorgen over maakten was te zien in de green room. Bleef Beate Børli Løkken, zangeres en bespeler van de dulcimer rustig een praatje maken bij de podium manager. Jon Brodal, Annar By en Anders Lillebo ijsbeerden in rap tempo door de groenste van green rooms in de Spiegeltent van Noorderzon in het Noorderplantsoen in Groningen. Die zenuwen bleken voor niets. Het meest obstinaat was de kruk van orgelbespeler Anders Lillebo die er niets in zag een standje lager te gaan staan. Het thema van het album en het concert was de liedjes die Noorse emigranten naar Noord-Amerika en de Verenigde Staten in het bijzonder schreven in een ongeveer eeuw durende trek waarin een proportioneel enorm aantal Noren hun land achter liet en en nieuw bestaan zocht in de Verenigde Staten met meer of minder succes. Hun liedjes zijn opnieuw gearrangeerd of op muziek gezet door Stampestuen. Het concert opende met de viool van Jon Brodal. Een prachtige solo was de inleiding op ‘Strilevisa’ waarin de gek wordt gestoken met hen die door de Amerika koorts zijn bevangen, maar tegelijk ook een nummer vol melancholie. Voortreffelijk gezongen door gitarist Anders Lillebo. De band is gezegend met twee voortreffelijke zangers. Dat bleek in het duet ‘En Ny Vise’, want ook Beate Børli Løkken heeft een prachtige stem. Beide wisselden elkaar af in de leadzang of zongen sterke duetten. Prachtige liedjes volgden met een mix van regionale Noorse invloeden, maar ook duidelijk wat we nu als Americana zouden betitelen als de tekst in het Engels was. Prachtige nummers ook als ‘Jeg Skriver Til Min Pika’, een melancholisch hoogtepunt van de man die de oversteekt heeft gemaakt en schrijft aan zijn vriendin die achterbleef in de, wellicht valse, hoop dat hij haar ooit kan laten overkomen of ‘Cowboyens Død’ over een Noorse man die de verveling van Noorwegen achter zich laat en het avontuur zoekt in de Verenigde Staten als cowboy, maar eindigt met een dodelijke schot wond in het Wilde Westen. Na het Engelstalige ‘Home on the Range’ gaf de band inkijkje in het volgende project. De pijlen zijn nu gericht op liedjes over bandieten zoals die ook in de Noorse folk te vinden zijn. Met ‘Piken og Røveren’ werd hier alvast een voorbeeld van gegeven. Een song over een bandiet en een meisje, waar uiteindelijk de boef het liefst een kusje steelt. Daarna was het alweer bijna tijd van het afscheid. ‘Fykeruds Farvel Til Amerika’ was een schitterende instrumentaal met heerlijk viool van Brodal die naast een normale viool ook een typisch Noorse viool had meegenomen met extra snaren die resoneren en zo een speciaal geluid geven in duet met het orgel van By. Dit nummer kreeg, soms een beetje met handen en voeten, maar dat was alleen maar extra charme, een prima uitleg net als elk nummer. De Noorse violist Fykerud was één van die emigranten, maar na aanvankelijk groot succes kreeg hij verkeerde vrienden en raak financieel en lichamelijk te in versukkeling. Zijn echte vrienden besloten hem op de boot terug naar Noorwegen te zetten waar hij bij familie kon herstellen. Als de skyline van New York aan de horizon verdwijnt speelt hij op zijn viool dit lied. De afsluiting met ‘Tankens Runer’ was fenomenaal mooi. Na een ovationeel applaus nog een toegift en toen zeilde de boot uit naar Noorwegen. Muziek spreekt alle talen, dus Stampestuen is een aanrader om nog eens terug te hebben in Nederland met deze prachtige liedjes of met de nieuwe boeven songs.