GRONINGEN – Het éénmalige festival ‘Free Grunn’ in de Nieuwe Kerk in Groningen was mede georganiseerd door Stanimir Lambov. Uiteraard mocht de getalenteerde muzikant zelf ook niet op het podium ontbreken. Samen met zangeres Austeja Žvirblytė en Jorrit Westerhof die de mix voor zijn rekening neemt had de eclectische Bulgaarse jazzgitarist niet lang daarvoor onder de naam Exhaled Mountains een album uitgebracht. Voor de gelegenheid werd dit project, voor de eerste keer, ook live gebracht in die prachtige kerk. Dat bleek een zeer verdienstelijke afsluiting voor het éénmalige festival op die prachtige locatie in een winters Groningen, waar het festival een toevlucht bood voor hen die het WK voetbal even achter zich wilden laten.
De basis van Exhaled Mountains is het Prins Claus Conservatorium in Groningen, waar de eerste contacten werden gelegd voor dit internationale gezelschap met een Bulgaar, een Groninger en Litouwse. Alle drie musici met een voorliefde voor het experiment en inmiddels de ervaring om daarmee uit de voeten te kunnen. Het resulteerde in het prachtige album en een enkel optreden. Free Grunn as één van de gelukkige plaatsen en voor een uitstekend gevulde zaal bracht het drietal vooral stukken van het album. Dit onder het motto “heavy as mountains”, aldus Stanimir Lambov. Het project is begonnen als een behoefte naar ademruimte op het moment dat de zwaarte van het leven drukte op het bestaan van het drietal. Juist op dat moment speelden Austeja Žvirblytė en Stanimir Lambov samen een improvisatie, die juist die noodzaak wist te vangen en haast therapeutisch bleek, waaruit Exhaled Mountains voortkwam.
Een optreden van Exhaled Mountains neemt al snel het karakter aan van een gesprek. Instrumenten en zang lijken op elkaar te reageren en samen ook wat het publiek te vertellen te hebben en daarbij ook open te staan voor reactie, hoewel de voornaamste conversanten toch op het podium staan. Na een zeer stevig begin werd het erg mooi in het rustige introspectieve ‘Never-Touching Atoms’. Een herhalend gitaarritme zorgde voor een haast meditatieve sfeer, waarover de zang van Žvirblytė mooi tot zijn recht kwam. Het album werd integraal gespeeld met nu en dan een rustige introductie van de nummers door Lambov. Het golvende ‘And The Sun Also Rises’ werd gevolgd door het meer heftige gitaarspel van Lambov en steviger aangezette zang in ‘Things Aint Mean Nothing’ dat erg mooi was en eveneens ontregelende ‘Crumblin’. Nummers waarin de veelzijdige stem van Austeja Žvirblytė floreerde. In de nummers komt het experimentele en de improvisatie duidelijk terug, gemend met een vleug jazz en punk en de nodige psychedelica en door Westerhof ingestarte field recordings. In ‘Walking Out / Sail Away’ was de haast gesproken, was het kalmer en een mooi loop gebruik om een gelaagdheid op te bouwen. Het hele doel was om die berg van ellende te slechten door muziek. Dat kwam terug in ‘Would I’, het afsluitende nummer waarin steeds meer de kalmte intrad en het ijler en vrijer werd, de zaal een beetje opsteeg en drong uit de buitenwereld het nieuws door dat Memphis Depay op het WK de 1-0 had gescoord tegen de Verenigde Staten in de achtste finales. Exhaled Mountains is door het experimentele karakter geen allemans vriend, de muziek vergt inspanning van de luisteraar, maar wie die moeite wil doen kan zich laten bekoren.