SCHIPBORG – Het protestlied is van alle tijden, zolang er mensen op een podium staan is er, vaak voorzichtig en subtiel, soms onomwonden en fel, maatschappijkritiek te horen geweest. In de jaren 60, 70 en 80 van de vorige eeuw nam het genre grote vormen aan. Boudewijn de Groot, Armand, Klein Orkest of Robert Long en zelfs Kinderen voor Kinderen agendeerden onderwerpen van Vietnam tot het dragen van bont. Deze dagen leeft het lied helemaal weer op. Osdorp Posse en ook Merol, zelfs op het Festival der Aa een dag eerder, maar ook veel anderen hebben iets te vertellen en schromen niet dat van het podium te laten weten of het nu gaat over vrede, maatschappelijke misstanden, de positie van groepen in de maatschappij of seksuele intimidatie. Krachtig voegt Sophie Straat zich in dit koor van proteststemmen op het Festival der Aa. Sophie Schwartz is kunstenaar en zangeres die in haar werk, zowel beeldend als onder de naam Sophie Straat op het podium aandacht vraagt voor sociale misstanden en ongelijkheid. Ze studeerde af als beeldend kunstenaar en in het kader van dat project rondom de bakfiets nam ze een smartlap op ‘Groen Amsterdam’ met als onderwerp de doorgeschoten gentrificatie van Amsterdam, waardoor voor veel gewone Amsterdammers het niet meer mogelijk was om in eigen stad te wonen en yuppen en expats hun plek innamen. Een nummer dat aansloeg en resulteerde in veel aandacht en een eerste album ‘t Is niet mijn schuld’. De basis van de muziek van Straat is de smartlap, maar dan wel de smartlap van deze tijd met verrassende invloeden. Inhaken en de pogo dansen gaan hand in hand bleek onmiddellijk in het eerste nummer ‘Smartlap is niet Dood’, wat een onvervalste punk song was, om daarna terug te keren naar het oorspronkelijke genre in ‘De Pijp’, een nostalgische terugblik en commentaar op de ontwikkelingen in het Amsterdamse stadsdeel. In het verlengde daarvan was de smartenkreet over woningnood in ‘Geluk’ een prachtig nummer, over hoe Amsterdammers en eigenlijk telt dat voor veel meer plaatsen, moeten plaatsmaken voor kapitaal krachtigere groepen. Eén en ander werd sterk aan elkaar gepraat door de zangeres die geen misverstand liet bestaan over welke misstand zou moeten worden aangepakt, maar door de beknoptheid die zichzelf oplegde en het mooie contrast met soms feestelijke nummers over ernstige zaken, werd het nooit prekerig. Het werd wel gebracht met lef, want in ‘Mijn Club’ nam ze het op voor iedereen die binnen haar club, maar ook in het algemeen, net buiten de norm vallen van mensen als Johan Derksen en in zijn spreekwoordelijke achtertuin sprak ze hem daarop aan in dit rustige nummer dat een prachtig hoogtepunt tijdens het optreden werd. Heerlijke anarchistische folk, was er in een volgend hoogtepunt het felle ‘Hey Yvonne’ opgedragen aan alle kut racisten en die felheid kwam ook terug in ‘Vrijheid, Gelijkheid, Zusterschap’. Een heerlijke popsong op basis van Fleetwood Mac nummer is ‘Wat is het kut om agent te zijn’. Een man voor het podium was ogenschijnlijk agent en werd door zijn vrienden in het ootje genomen daarmee. Lieflijk, maar resoluut, was de confrontatie. De positie van de vrouw in deze door mannen gedomineerde maatschappij bezong ze in ‘Mannen’, die maar toch werden verzocht om vrouwen met rust te laten. Op het podium een energiek feestje. Sophie Straat is een pracht van een zangeres, die niet alleen de smartlap beheerst met een Amsterdamse tongval, maar ook in andere nummers overtuigde en het wist te laten beklijven of het nu pop, punk of smartlap is. Het groeide uit tot één van de festival hoogtepunten, met ook op het podium aan de ene kant een accordeon voor de weemoed en de pijn en de andere kan de gitaar en bas om het ook maar flink te laten rocken. Eén van de plekken waar de positie van de vrouw wellicht nog versterking behoeft is in het parlement en voor de verkiezingen van vorig jaar kwam Straat met de ska-achtige oproep om maar vooral op vrouwen te stemmen voor de ‘Tweede Kamer’. Als nieuwe smartlap koningin kun je uiteraard niet om een buiging naar de absolute keizer van de smartlap Andre Hazes heen en besloot Sophie Straat haar fenomenaal mooie concert met ‘Ik Meen ’t’, van de hand van de meester, prachtig vertolkt door zijn opvolger Sophie Straat in duet met haar toetsenist. Het protest leeft, het is in veilige handen bij Sophie Straat.
Het protest is in veilige handen bij Sophie Straat
