GRONINGEN – De comfortzone. Die behaaglijke ruimte van zaken die je goed liggen, met mensen die je kent en weet wat je er aan hebt. Heel vertrouwd, heel veilig en misschien wel een beetje saai en voorspelbaar. Nu en dan is het ook goed om eens flink buiten die comfortzone te experimenteren. Wat nieuws te ondernemen. Even niet veilig, maar juist onvoorspelbaar. Pianiste Mojca Zupančič uit Groningen besloot dat haar jaar nog ruimte liet om eens flink zichzelf te testen. In één week slaagde ze erin om, met succes, zowel het dirigeren van een orkest, alsook het bespelen van een kerkorgel van haar bucketlist geschrapt te krijgen. Beide ook nog met aanzienlijk succes. Vanuit haar muzikale visie ontwikkelde ze een andere kijk op muziek maken tijdens de pandemie, organiseerde sessies en hieruit ontstond het Tututu Orchestra dat die week in het Grand Theatre met succes debuteerde en waardoor ze ook daarmee verder kan plannen. In de Nieuwe Kerk in Groningen stond de eerste editie van het Free Grunn festival op de kalender. Een festival om de culturele en muzikale vrijheid, zoals veel studenten van het Prins Claus Conservatorium dat ervaren, te vieren. Vrijheid biedt ook mogelijkheden te improviseren en nieuwe dingen te ondernemen. Beide kwamen tot uiting in het optreden van Mojca Zupančič. In de Nieuwe Kerk in Groningen is een prachtig imposant kerkorgel. Bijna twee honderd jaar geleden, om precies te zijn tussen 1829 en 1831, werd het gebouwd door de Groninger Johan Wilhelmus Timpe. Het wiegje van deze orgelbouwer stond overigens niet in de stad, maar hij was vanuit Duitsland naar Nederland gekomen. Overigens heeft het orgel in de loop van deze bijna twee eeuw tal van ingrijpende wijzigingen ondergaan en zou Timpe wellicht de klankkleuren van destijds niet meer herkennen. Zo’n tien jaar geleden was er nog een ingrijpende restauratie, Bij die gelegenheid is het orgel nagenoeg geheel gedemonteerd en compleet hersteld. Wat Johan Wilhelmus Timpe vast ook niet zal kunnen hebben bevroeden is dat ooit een Sloveense debutante op zijn orgel een improvisatie zou geven. Op de muren naast het orgel staat de kreet: “Wat is dat toch met het leven” en in zekere zin leek de improvisatie van Mojca Zupančič hier wel een antwoord op. Het leven is een reis. Een trein die klaar staat op het perron en met klanken die leken op het fluiten van een locomotief die waarschuwt voor het nakende vertrek opende de organiste haar optreden. Een thema dat zo halverwege leek te worden herhaald met tonen die ook zo uit van scheepstoeter afkomstig zouden kunnen zijn die de haven uitstoomt op zoek naar een nieuwe toekomst en dat zal Timpe wellicht wel aanspreken, want ook hij verliet zijn land om elders een toekomst op te bouwen, net als Mojca Zupančič, met Groningen als bestemming. Tussendoor een prachtig spel, waarbij de muzikante het soms zwaar aanzette, maar dan ook de lucht weer liet klaren met lichtere tonen en een mooi verloop had van een intrigerend optreden, waarin je best dat leven kunt zien als een reis met hobbels. Bombastisch zwelde het aan en dan vloeide dat weer af. Soms georganiseerd met een een helder doel, dan ontregelend en liep het levenspad weer vast. Het was een stuk zonder uitleg, wat iedere, muisstil luisterende, toehoorder in staat stelde zijn eigen emotie en verhaal te bedenken bij dit prachtige stuk. Na eerder die week als dirigent te hebben getriomfeerd, overtuigde Mojca Zupančič nu als improviserende organist. Het is een week voor deze muzikante geweest die met gouden letters in haar levensloop zal worden opgetekend. De comfortzoné, wat liggen daar mooi dingen net buiten.
Een week buiten de comfortzone van Mojca Zupančič
