LEEUWARDEN – Enkele jaren geleden was de Canadese violiste Jessica Moss één van de plesante verrassingen waar het festival Exlore the North in Leeuwarden zo vaak een patent op schijnt te hebben. De fijne neus van de programeurs bracht Moss indertijd naar Neushoorn, waar ze vanachter een zee aan knopjes, pedaaltjes, loopstation en andere hulpmiddelen die ze bediende met elk beschikbaar lichaamsdeel een fascinerend schouwspel, maar ook een prachtig concert wist te bieden. De musicienne is in Nederland wellicht het bekendste via haar werk voor Arcade Fire, Basia Bulat en Godspeed You! Black Emperor, maar kent al een lange muzikale historie. Dat begon met de band Nerdy Girl en via andere projecten kreeg ze vooral naam en faam via de post-rock band Thee Silver Mt. Zion Memorial Orchestra & Tra-La-La Band na 2001 en als prominent lid van het Black Ox Orkestar. Solo verscheen haar eerste album ‘Under a Plastic Island’ in 2015 en sindsdien brengt ze in rap tempo plaatwerk op de markt. De laatste twee waren ‘Phosphenes’ uit 2021 en ‘Galaxy Heart’ dat in 2022 de platenzaak bereikte. Wie overigens eens een ander gesprek met Jessica Moss wil hebben kan haar ook aanspreken op tweede hands kleding, want lang was ze betrokken bij een vintage textiel winkel in Montreal. Editie 2022 had het festival in Leeuwarden een andere, nog meer geschikte plek, voor Jessica Moss gereserveerd. In de Westerkerk, voorheen het roemruchte poppodium De Romein, was een sfeervol podium geschapen. Prachtige verlichting en terwijl de festivalgangers een zitje in de kerkbanken zochten viel te constateren dat het aantal mogelijkheden weliswaar nog meer was dan gemiddeld, maar dat de zee aan pedalen en knopjes toch aanzienlijk was ingeperkt in vergelijking met voorgaande keer. De violiste verscheen uit de coulissen om te openen met ‘Contemplation’. Een kalm nummer dat rustig, met de loop, werd opgebouwd en daardoor steeds meer gelaagdheid kreeg met een mooie bedachtzaamheid, die niet alleen uit de titel sprak, maar ook in het nummer zelf fraai terug kwam. Een sterke opening, waar Moss langzamerhand haar intrigerende klanken op het snijvlak van klassiek en rock de zaal liet bedwelmen en meevoeren naar haar wereld. Het bleef niet zo kalm. ‘Opened Ending’, ook nu die bedaarde aanloop, maar dit nummer veranderd van karakter en nog meer dan op de plaat wordt het omineuzer, steviger en nu en dan ingehouden felheid en straalt het een bepaalde nagenoeg fysiek voelbare pijn uit. Een stuk, waarbij het niet voelen van emoties, als het live wordt uitgevoerd, eigenlijk een onmogelijkheid is. Het zijn nummers met een mooi en lang verloop, waarin ze de tijd neemt om zich uit te drukken, soms nadrukkelijk op viool, dan neemt de loop het vioolspel over en buigt ze zich naar haar knopjes om emoties en klanken nog meer aan te zetten. Ze besluit met ‘Fractals (Truth 1)’, wat overgaat in ‘Entire Populations’, In haar werk laat Jessica Moss zich vaak inspireren door zaken als de Quantum Theorie of het ontstaan van het universum en brengt dat weer terug naar de mens. Het geeft haar werk vaak wat prachtig ruimtelijks en wat ongrijpbaars, at je toch raakt en prachtig is. Wederom een sterk optreden van Jessica Moss die deze keer iets minder spreekt, maar daarentegen vooral haar viool laat praten en die heeft veel te vertellen via de prachtige soundscapes die ze schept en wellicht is een kerk wel de juiste plek om te contempleren over de schepping en je conclusies als muziek te presenteren.
Jessica Moss blijft verrassen op Explore the North
