VITORIA-GASTEIZ – De hoofdstad van Baskenland Vitoria-Gasteiz, de Basken zeggen Gasteiz, de Spaanstaligen Vitoria, is en stad met een lange geschiedenis. Tegenwoordig denken we vaak aan Bilbao als de belangrijkste stad n Baskenland en inderdaad, die stad is groter en vooral het economische centrum. Gasteiz, om het Baskisch maar aan te houden is echter ook een meer charmante stad. Het is de groenste stad van Europa, een plek met heel veel cultuur en staat vooral bekend om de feesten van de Witte Maagd in augustus en als thuishaven van de voetbalclub Deportivo Alavés. Het is ook de plek waar Iratxe Aguilera woont. De drijvende kracht achter de Baskische afvaardiging naar Eurosonic Kai Nakai. “Kai Nakai is vrij van geest en lichaam. De band dient ongecompliceerde reggaeton op, zonder de stereotypes van het genre, maar met een sterke, onafhankelijke vrouwelijke stem en vrije ritmes en gedachten creëren ze een nieuwe realiteit. De frisse wind uit Vitoria-Gasteiz zingt in het Baskisch en vertegenwoordigt de Baskische én de urban cultuur”, presenteert het Groninger Showcase Festival deze deelnemer. In de prachtige ommuurde binnenstad spreken we, op afstand, met Kai Nakai.
“Ik hou van de Baskische cultuur, in de eerste plaats van de taal. De oorsprong van het Baskisch is onbekend en dat maakt het mysterieus. Aan de andere kant is het spreken van Baskisch zo onderdrukt geweest tijdens de Franco-jaren, dat ik vind dat onze voorouders geweldig werk hebben verricht door de taal te redden en ik geloof dat het onze plicht is dit te onderhouden en uit te breiden. Aan de andere kant zou ik uren kunnen praten over alle dingen die onze cultuur heeft: festiviteiten, mythologie, plaatsen … Baskenland is prachtig”, lacht Iratxe Aguilera vol trots. Met Kai Nakai draagt ze ook actief hieraan bij. Immers, ze zingt haar liedjes in het Baskisch. We gaan hier verder op in en vooral op de vraag, want Baskisch is niet een taal die iedereen in Europa spreekt, hoe de zangeres haar niet-Baskische publiek wil bereiken. “Ik denk niet dat zingen in het Baskisch een probleem is, we hebben altijd naar liedjes geluisterd in het Engels, Frans… en voor veel mensen zijn het onbekende talen en ze hebben toch geluisterd en genoten van de liedjes, waarom niet in het Baskisch? Het is nog steeds muziek en de sfeer is hetzelfde. Een taal hoeft de muziek niet te vertragen.”
We doen een stap terug in het gesprek en beginnen bij het begin. “Al van kleins af aan ben ik een muziekliefhebber. Toen ik zes jaar oud was, ging ik naar koor- en gitaarlessen en ik heb altijd het muzikale pad gevolgd omdat ik het geweldig vond. Ik was klaar met school en daarna leerde ik over het opnemen en mixen van muziek en begon ik te experimenteren met het coveren van nummers van artiesten die ik leuk vond en toen besloot ik dat ik mijn eigen project wilde doen.” Dat werd Kai Nakai. “Ik heb nooit geloofd dat het een carrière optie zou kunnen zijn, dat ik hier serieus mijn beroep van kon maken en in feite is alles onverwacht in een stroomversnelling gekomen. Kai Nakai begon in maart 2020 en is beetje bij beetje gegroeid en ik heb gezien dat het naast een hobby ook mijn beroep is geworden. Ik ben heel blij, want mijn droom van kleins af aan was om zangeres te worden en die droom is uitgekomen.”
De Eurosonic deelneemster vertelt dan verder over Kai Nakai. “Achter Kai Nakai staat een zeer professioneel team van producers, componisten, tekstschrijvers.” Ze laat even een stilte vallen, “We werken als een team om verhalen te vertellen en normaal gesproken werken we bij het maken van liedjes meestal aan concepten. Eerst doen we de muziek, dan de compositie en als laatste de tekst.” Muzikaal kun je er het genre stempel reggaeton op plakken. “Ik denk dat reggaeton één van de en misschien wel het grootste genre is dat wereldwijd onder jonge mensen wordt gehoord. Ik reken mezelf hier ook onder. Ik ben er dol op. Toen ik besloot om reggaeton te doen, voelde ik dat ik het naar Euskal Herria, naar Baskenland moest brengen en het in onze taal, het Baskisch, moest doen, omdat ik van onze taal hou en omdat ik het een mooie en krachtige fusie vond. We zijn begonnen om veel barrières te doorbreken, omdat de mensen hier nog niet zo gewend zijn aan deze fusie.”
Barrières doorbreken doet Kai Nakai niet alleen door het samenbrengen van onverwachte elementen in haar muziek, maar ze is ook uitgesproken in haar opvattingen. Vrouwenrechten, tegen seksueel geweld en voor een betere positie van vrouwen in de muziekindustrie, zijn zaken die ze onder de aandacht brengt. “De samenleving in het algemeen is macho, en de muziekindustrie ook. Het is nodig om vrouwen op alle gebieden zichtbaar te maken, en dat ik hier nu sta, daar ben ik trots op. Met mijn liedjes verdedig ik de feministische strijd en beschouw ik mezelf als woordvoerder en referentiekader met mijn boodschap. Als mijn muziek meer en meer mensen bereikt is dat voor mij een prestatie en iets om heel trots op te zijn. Voor mij is deelname aan dit Eurosonic al een prestatie op persoonlijk vlak, want als vrouw is dat niet vanzelfsprekend.”.
De boodschap is echter niet het enige aspect in de muziek. Net zo belangrijk is het plezier. “Ik voel me een ander mens als ik muziek maak, iemand die met enthousiasme mijn project uitdraagt. Ik wil dat mensen van me genieten en blij ben dat dit zo ver gaat. Ik denk dat wanneer dingen van binnenuit worden gedaan, ze het meest overbrengen, en ik hoop dat dit door mijn liedjes kan worden weerspiegeld.” Eén van die manieren is op de plaat. Het album ‘Baimenik Gabe’ is onlangs uitgebracht. “’Baimenik Gabe’ was mijn eerste album en mijn doel was om mezelf bekend te maken, zowel de identiteit van Kai Nakai als de waarden die we uitstralen: empowerment, feministische strijd, plezier, passie … Ik omschrijf het album als volgt: “Baimenik Gabe” is de naam die Kai Nakai heeft gegeven aan haar eerste album, waarop zij ons nieuwe ritmes brengt als reggaeton in het Baskisch. Daarin onthult Kai zichzelf en biedt ze een ervaring waarmee meer dan één luisteraar zich kan identificeren. Je wordt geconfronteerd met genderrollen, met self empowerment, met het aangaan van allerlei soorten relaties, zelfs ambitieus zijn en succes behalen. Met dit album verdedigt Kai het maken van dit muzikale genre in het Baskisch, om aan te tonen dat de jeugd het leuk vindt en dat er een leegte is in Euskal Herria ( de Baskische term voor Baskenland), waardoor het nodig is om een de zaak open te gooien en een frisse wind te laten waaien. Aan de andere kant probeert ze alle stereotypen die dit genre met zich meebrengt onder ogen te zien, maakt ze teksten die geen enkele groep uitsluiten en laat ze zien dat je reggaeton kunt doen die niet macho is. Daarnaast beweert Kai dat vrouwen ook aan reggaeton kunnen doen, een genre dat altijd gedomineerd is door mannen, zich vrij en zonder taboes uiten. ‘Baimenik Gabe’ bestaat uit negen nummers, met een totale duur van een half uur. Het is een album met een grote verscheidenheid aan liedjes, met teksten om te dansen, te rechtvaardigen of met een meer intieme toets”, lepelt ze de PR tekst op om daarna er als nieuwtje aan toe te voegen: “Dit jaar, in december, ga ik een nieuw album uitbrengen.”
“Het team van Kai Nakai, bestaande uit dansers en dj’s, maakt er een hele show van, zowel muzikaal als visueel”, gaat de zangeres dan in op haar liveshow als aanloop naar haar optreden op Eurosonic. “Als je zin hebt om naar iets anders te luisteren en te dansen, dan is dit het concert waar je heen moet. Daarnaast is het voor ons een kans, omdat ons project met COVID tot stand is gekomen en we nog geen concerten hebben kunnen geven met staande en dansende mensen. Het wordt een onvergetelijke ervaring. Mijn doel is voor Eurosonic om bekendheid te krijgen buiten Baskenland, en meer mensen te ontmoeten zodat er nieuwe projecten kunnen ontstaan. Het is de eerste keer dat we Euskal Herria verlaten, daarom gaan we met ongelooflijk enthousiasme en deze energie zal zeker op het podium worden geprojecteerd. Het wordt een show vol kracht, om heel Groningen te laten dansen! Ook ons nieuwe album nemen we op in het repertoire.”, sluit Kai Nakai of te wel Iratxe Aguilera af. Ze kijkt uit naar haar optreden in januari in Groningen, ondanks de donkere Covid wolken boven Europa. Vol goede moed en met haar nieuwe album zal ze je overtuigen dat Baskenland de moeite waard is en dat vrouwen ook een stem hebben.